Od 1 stycznia 2022 r. opóźnienie w opłacaniu składek przez przedsiębiorcę nie będzie już przeszkodą w uzyskaniu zasiłku chorobowego.
Zgodnie ze zmianami w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1133 , 1621, 1834.), które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2022 r., w przypadku, gdy osoby objęte dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, czyli między innymi prowadzące działalność gospodarczą i osoby z nimi współpracujące, dokonają zapłaty składki do ZUS po terminie nie będą już musiały składać wniosku o przywrócenie terminu na opłacenie składek, gdyż ubezpieczenie to nie ustanie z powodu nieterminowej płatności.
Art. 2a.
USTAWA z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa z późniejszymi zmianami, w tym. Dz. U. z 2021 r. poz. 1133, 1621, 1834.
1. Świadczenia, o których mowa w art. 2 pkt 1, 2, 5 i 6, nie przysługują osobom prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym, osobom współpracującym z osobami fizycznymi, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162), duchownym będącym płatnikami składek na własne ubezpieczenia, w razie wystąpienia w dniu powstania prawa do świadczenia zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne na kwotę przekraczającą 1% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie odrębnych przepisów, do czasu spłaty całości zadłużenia.
2. Prawo do świadczeń, o których mowa w art. 2 pkt 1, 2, 5 i 6, przedawnia się, jeżeli zadłużenie, o którym mowa w ust. 1, nie zostanie uregulowane w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania prawa do świadczenia.
Nowe przepisy umożliwią nabycie prawa do zasiłku osobom, które będą niezdolne do pracy w okresie, za który będą miały zaległości z tytułu składek w kwocie wyższej niż 1% minimalnego wynagrodzenia (w 2022 r. – 30,10 zł). Nabędą prawo do zasiłku po spłacie zadłużenia. Jeżeli jednak nie uregulują zadłużenia w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania prawa do świadczenia, prawo to przedawni się. Przeszkodą w wypłacie zasiłku nie będzie natomiast zadłużenie wynoszące maksymalnie 1 % minimalnego wynagrodzenia.
Korzystna dla ubezpieczonych zmiana w ustawie nie zwalnia pracodawców od przestrzegania terminowego opłacania składki do ZUS. Jednym ze sposobów na uniknięcie opóźnień jest zlecenie obsługi kadr i płac zewnętrznej firmie.
Inne ważne zmiany w zasiłkach od 2022 r.
- Wyższy zasiłek za okres pobytu w szpitalu
Od 1 stycznia 2022 r. zasiłek chorobowy za czas pobytu w szpitalu wyliczany będzie na korzystniejszych zasadach i wynosić będzie 80 % podstawy wymiaru zasiłku (do 31 grudnia 2021 r. co do zasady przysługuje on w wysokości 70% podstawy wymiaru zasiłku).
Podstawa wymiaru zasiłku nie będzie ustalana na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków (bez względu na ich rodzaj) nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż miesiąc kalendarzowy (do tej pory przeliczenia dokonywało się, jeżeli przerwa w pobieraniu zasiłków wynosiła co najmniej 3 miesiące kalendarzowe).
Okres zasiłkowy wynosi standardowo 182 dni. Jest to łączny czas, przez który można pobierać zasiłek chorobowy. Do tego samego okresu zasiłkowego wlicza się wszystkie nieprzerwane okresy niezdolności do pracy, nawet jeśli spowodowały je różne przyczyny. Do końca roku, jeśli są przerwy w niezdolności do pracy, do okresu zasiłkowego wlicza się poprzednią niezdolność do pracy o ile jest ona spowodowana tą samą chorobą, a przerwa nie przekracza 60 dni.
Od 1 stycznia nie będzie miała znaczenia przyczyna niezdolności do pracy przed i po przerwie. Jednak do okresu zasiłkowego nie będą wliczane okresy niezdolności do pracy przypadające przed przerwą wynoszącą do 60 dni, jeżeli po przerwie niezdolność do pracy wystąpi w trakcie ciąży.
Zasiłek chorobowy po ustaniu ubezpieczenia będzie można pobierać do 91 dni (dotychczas 182 dni). Zasada ta nie będzie dotyczyła osób chorych na gruźlicę, niezdolnych do pracy w okresie ciąży i niezdolnych do pracy wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.
Po wykorzystaniu 91 dni zasiłku, osoba, która nadal będzie niezdolna do pracy, będzie mogła tak jak obecnie wystąpić o świadczenie rehabilitacyjne. Świadczenie może być przyznane maksymalnie na 12 miesięcy, jeśli dana osoba rokuje odzyskanie zdolności do pracy po dalszym leczeniu lub rehabilitacji.
Od 2022 r. prawo do zasiłku macierzyńskiego uzyskają kobiety, które urodzą dziecko po ustaniu ubezpieczenia, jeśli ubezpieczenie to ustanie z powodu śmierci pracodawcy (dotychczas w takiej sytuacji kobiety nie miały prawa do zasiłku).
